Een burn-out kan iedereen overkomen

Een burn-out is geen eenduidig probleem

Een collega die vroeger altijd als een van de eersten op het werk aankwam en opgewekt met iedereen een babbeltje sloeg, reageert de laatste tijd kribbig wanneer je iets vraagt. Een slechte dag kan onschuldig zijn. Maar het kan ook een symptoom zijn van een dreigende burn-out; het is geen eenduidig probleem. Wat vaststaat, is dat het zich uit op het werk, en dat het er meestal ook door veroorzaakt wordt. Zit jouw hoofd zo vol dat je steken laat vallen? Heb je het zo druk dat je je lichtgeraakt of ronduit opgebrand voelt? Doe de test en meet je mentale veerkracht.

De symptomen van een burn-out

De controle verliezen over je emoties is een van de kernsymptomen van een burn-out. Naast emotionele problemen kampen patiënten ook met mentale en fysieke uitputting. Daar komt nog eens bij dat een burn-out vaak leidt tot geheugen- of concentratieproblemen, met vaak een gevoel van incompetentie op het werk tot gevolg. Ze nemen dan mentaal afstand van het werk.

Wie overkomt het?

Meest betrokken werknemers

De oorzaken van een burn-out zijn heel complex, maar overbelasting ligt aan de basis. Je komt in de gevarenzone wanneer het werk te zware eisen stelt en je tegelijk te weinig hulp en steun ervaart. Andere factoren, zoals je privé-omgeving of je persoonlijkheid, spelen ook een rol. Ze kunnen werken als beschermende buffers of kunnen net het burn-outeffect versterken.

Soms legt een werkgever z’n medewerker een hoge werkdruk op. Maar het kan ook omgekeerd: soms is het de werknemer zelf die zichzelf te veel druk oplegt. Net de meest betrokken, geëngageerde en hardwerkende werknemers zijn het gevoeligst voor een burn-out.

Ja-knikkers en perfectionisten

Perfectionisten en ‘ja-knikkers’: twee grote risicogroepen voor een burn-out. Perfectionisme kan positief zijn. Dit zijn de mensen die graag een tandje bijsteken. Maar het kan ook negatief worden. Sommigen leggen de lat voor zichzelf té hoog. Ze willen alles onder controle hebben. En extreem perfectionistisch zijn, kost veel energie.

De tweede groep, die van de zogenaamde ‘ja-knikkers’, heeft moeite om grenzen aan te geven. Ze durven geen neen te zeggen en het werk stapelt zich op, tot ze het niet meer aankunnen. Perfectionisten leggen zichzelf te veel druk op, terwijl ‘ja-knikkers’ vooral door anderen te veel werk aangereikt krijgen.

Ook studenten hebben er last van

Burn-out is geen probleem van uitgebluste oudere werknemers, wijst onderzoek uit. Ook jongere mensen zijn er vatbaar voor. Een burn-out kan voorkomen worden bij studenten. Ook al word je er niet voor betaald, studeren kan je onder grote druk zetten.

Lopen ook jongere kinderen tegenwoordig, met hun drukke agenda's vol viool-, dictie-, tennis- en balletlessen een risico? De druk op kinderen stijgt maar dat het ook tot burn-out leidt, heeft onderzoek nog niet eenduidig aangetoond.

Voorkom een burn-out

Wie een burn-out wil voorkomen of ervan herstelt, moet leren grenzen stellen. Grenzen stellen en op tijd neen zeggen kan je leren. Voor het herstel na een burn-out is het cruciaal.

Ook structuur aanbrengen in je werk en leven kan helpen om je zaken op orde te krijgen en te houden. Hoe je een burn-out aanpakt, moet je individueel bekijken. Sommigen doen dat samen met hun werkgever. Anderen willen even niks meer met het werk te maken hebben. Je moet op zulke momenten proberen aan te voelen waar een persoon nood aan heeft.

Goed in je vel: ontdek de Helan-voordelen

Helan Ziekenfonds ondersteunt je mentale gezondheid met interessante voordelen en kortingen. Zo krijg je heel wat terugbetalingen voor bijvoorbeeld een mindfulnesstraining, psychotherapie en sporten.

Meet je mentale veerkracht

Goed presteren op het werk, een bloeiend sociaal leven, een goede moeder of vader zijn, ... We moeten en we willen zoveel vandaag. Zit je hoofd zo vol dat je steken laat vallen? Wordt het je allemaal wat te veel? Of heb je nog schijfruimte vrij? Doe de test. Het duurt maar een paar minuten om te ontdekken hoe vol jouw hoofd zit. Wij bieden je na de test tips en hulp op maat van jouw situatie.

Met dank aan Steffie Desart van de afdeling arbeids-, organisatie- en personeelspsychologie van de KU Leuven.