Wat is Parkinson?
De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening die het zenuwstelsel aantast. Het beschadigt een kleine groep cellen in de hersenen die langzaamaan afsterven. Uiteindelijk tast het je gedrag, beweging, lichaamsfuncties en mentale gezondheid aan.
De oorzaken van de ziekte van Parkinson zijn tot nu toe onbekend. Men vermoedt dat er een verband is met bepaalde genetische afwijkingen en schadelijke stoffen zoals zware metalen en pesticiden. Momenteel bestaan er nog geen geneesmiddelen tegen de ziekte zelf, maar wel tegen de symptomen.
Hoe herken je de symptomen van Parkinson?
De ziekte van Parkinson komt vooral bij oudere mensen voor (65+), maar ook jonge mensen worden getroffen. De symptomen van Parkinson zijn voor elke patiënt verschillend. De meest bekende symptomen zijn een gebogen romp, beven, vertraagde bewegingen en spasmen. Er zijn nog tal van andere, minder bekende symptomen zoals reukverlies, stemmingsstoornissen en bedplassen. De 5 fasen van de ziekte staan beschreven op de site van de Vlaamse Parkinson Liga.
Naarmate je ouder wordt, kan je een van bovenstaande symptomen vertonen. Dat is normaal. Zo zijn constipatie, beven of draaierigheid normale kwaaltjes bij de gemiddelde 65-plusser. Zo kunnen bevende handen ook wijzen op het drinken van te veel koffie of door het roken.
Blijven de symptomen aanhouden? Krijgt het een impact op jouw leven? Dan vraag je het best om raad bij je huisarts. Hij zal je vervolgens doorverwijzen naar een specialist voor een correcte diagnose.
Hoe ga je zelf om met de ziekte van Parkinson?
Er zijn een aantal manieren waarop je zelf de symptomen van Parkinson onder controle kan krijgen:
- Blijf voldoende bewegen, elke dag een half uurtje wandelen doet al wonderen.
- Probeer tijdens de dag niet in slaap te vallen, zo blijft je slaapritme onder controle.
- Zorg voor veiligheid in huis: laat geen dingen op de vloer rondslingeren, richt je keuken in zodat alles op stahoogte staat en plaats handgrepen op plaatsen waar je extra steun nodig hebt.
- Gebruik je medicijnen zorgvuldig.
- Vraag voornamelijk gepersonaliseerd advies aan je specialist.
Hoe ga je om met een Parkinsonpatiënt?
De diagnose ‘Ziekte van Parkinson’ brengt bij de patiënt veel emoties teweeg: gevoelens van angst maar ook opluchting. Leven met de ziekte van Parkinson brengt heel wat beperkingen met zich mee. Het begint ‘s ochtends al bij het uit bed komen en het aankleden. Ook voor de directe omgeving, zoals familie en vrienden, kan het moeilijk zijn.
De omgeving van een patiënt met Parkinson kan op verschillende manieren helpen:
- Laat de patiënt zoveel mogelijk zelf doen, ook al heb je de neiging om te helpen. Zo blijven de vaardigheden langer behouden.
- Ondersteun de patiënt wanneer hij moeilijk kan stappen.
- Geef de patiënt voldoende tijd om alles uit te spreken, ga bijvoorbeeld niet halverwege het gesprek zijn zinnen aanvullen.
- Geef aan dat je bereid bent om te helpen, maar bied pas hulp aan wanneer hierom wordt gevraagd.
- Wees niet boos wanneer de patiënt iets vergeten is, zijn geest is niet meer zo goed als vroeger.
- Heb je iets niet goed verstaan, vraag hem om dat nog eens te herhalen.
- Spreekt de patiënt op een moeilijke manier, geef hem aan dat je hem hebt begrepen door ‘ja’ te knikken.
- Stimuleer de patiënt door datgene te doen wat mogelijk is.
- Geduld hebben is enorm belangrijk bij Parkinsonpatiënten. Ze zijn erg traag in hun bewegingen waardoor je op hun ritme alles moet beleven.
Belangrijke nuance: het bestaan van essentiële tremor
Toch is er ook een belangrijke nuance bij de diagnose. Als iemand plots begint te beven, wordt vrijwel door iedereen een link gelegd met de ziekte van Parkinson. Het kan echter ook gaan om essentiële tremor. Deze aandoening is haast onbekend bij het grote publiek, en toch 8 keer meer voorkomend dan Parkinson en bijgevolg de meest voorkomende, minst bekende neurologische aandoening.
Het diagnosticeren van essentiële tremor gebeurt door o.a. de ziekte van Parkinson uit te sluiten. Het is dus van essentieel belang dat ook essentiële tremor voldoende aandacht krijgt.
Lotgenoten kunnen een klankbord vinden in de Facebookgroep Essentiële Tremor Contact. Ook op de website Tremorinfo.be vind je heel wat informatie terug.