Migraine: meer dan hoofdpijn alleen

Hoe herken je een migraine-aanval?

Professor Paemeleire: “Een onbehandelde migraineaanval kan 4 tot 72 uur duren. Je hebt matige tot ernstige eenzijdige, kloppende hoofdpijn en die neemt toe bij routineactiviteiten zoals traplopen. Je hebt ook begeleidende symptomen zoals overgevoeligheid aan licht en geluid, of misselijkheid. Niet iedereen vertoont alle symptomen maar om van migraine te spreken moeten er voldoende symptomen voorkomen. Je moet migraine zien als een spectrum: voor veel mensen is het laag frequent en heeft het weinig impact op hun dagelijkse bezigheden, anderen hebben er dan weer veel last van.” 

Welke symptomen zijn belangrijk? 

“Een migraineaanval bestaat doorgaans uit vier fasen, maar niet iedereen maakt ze allemaal door. De voorbodefase ervaar je uren tot zelfs een dag en worden hersensymptomen genoemd. Denk aan prikkelbaarheid, concentratiemoeilijkheden, een stijve nek, zin hebben in iets zoets, … Daarna komt de aurafase waarbij je bijvoorbeeld flitsen of groter wordende vlekken ziet. De hoofdpijnfase bestaat dan weer uit een kloppende hoofdpijn die gepaard kan gaan met draaiduizeligheid, misselijkheid, overgevoeligheid voor licht, … Tijdens de herstelfase voel je je nog niet helemaal kiplekker en kan je nog vermoeid zijn, maar verdwijnen de andere symptomen stilaan.” 

Je hoort ook vaak over migraine ‘met en zonder aura’. Wat betekent dat? 

“Met aura wil zeggen dat je de aurafase doormaakt. Voor velen is het iets visueels, zoals lichtflitsen zien. Anderen ervaren dan weer een verdoofd gevoel of hebben taalmoeilijkheden. In heel uitzonderlijke gevallen treedt er halfzijdig krachtverlies op. Dan spreken we van hemiplegische migraine, wat een genetische ziekte is. Bij migraine zonder aura heb je geen last van auraverschijnselen.” 

Zijn er uitlokkende factoren voor migraine? 

“De triggers voor migraine die het meest voorkomen zijn stress, veel omgevingsprikkels (licht, sigarettenrook, lawaai, …), verstoorde slaap, maaltijden overslaan, alcohol en menstruatie. We noemen die factoren geen ‘oorzaken’, maar ‘triggers’ die een aanval kunnen uitlokken. Die triggers zijn voor elke persoon verschillend en je raakt helaas ook niet van je migraine verlost door de ultieme trigger te vinden. De laatste jaren zijn we triggers ook anders gaan bekijken: wat mensen als triggers zien, kunnen voorbodes zijn. Bijvoorbeeld als je voor een aanval gevoeliger bent voor licht dan is dat misschien een voorbode.” 

Wanneer moet je naar de dokter met je migraine?

“Zelfzorg met behulp van apotheker is een goede optie als je milde migraineklachten hebt, maar er zijn limieten. Als je merkt dat je meer dan tien dagen per maand pijnstillers neemt, dan raad ik aan om naar de huisarts te gaan. Als je merkt dat je levenskwaliteit wordt beïnvloed op professioneel, sociaal en/of familiaal vlak, bijvoorbeeld omdat je het huishouden moeilijk kan uitvoeren, of als je gewoon voelt dat er iets niet pluis is, raadpleeg je ook best je huisarts.” 

Zijn er behandelingen die werken tegen migraine? 

“Afhankelijk van je situatie kan je arts een acute en/of preventieve behandeling voorstellen. Een acute behandeling zorgt ervoor dat de pijn en de misselijkheid stopt. Het doel is dat de hoofdpijn binnen de twee uur stopt. Voor mildere hoofdpijnen wordt paracetamol of een ontstekingsremmer (NSAID) aangeraden. Bij ernstige hoofdpijn kan de arts triptanen voorschrijven. Dat zijn migrainespecifieke geneesmiddelen. Soms wordt de medicatie samen met een antibraakmiddel genomen. Bij een preventieve behandeling worden geneesmiddelen gebruikt die oorspronkelijk niet ontwikkeld zijn voor migraine. Denk aan bèta-blokkers, bepaalde antiepileptica of antidepressiva. Daarnaast zijn er tal van complementaire behandelingen zoals relaxatietherapie, cognitieve gedragstherapie of acupunctuur. Die werken vooral aanvullend en het resultaat ervan is nog niet voldoende bewezen.”

Misvattingen over migraine

• Migraine is meer dan ‘maar’ hoofdpijn. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) staat migraine wereldwijd op de tweede plaats van de invaliderende aandoeningen.
   
• Er is vaak onbegrip voor migraine: het is geen ingebeelde aandoening.
   
• Mensen denken vaak onterecht dat er helemaal geen behandelingen voor migraine bestaan.
   
• Migraine kan op alle leeftijden voorkomen. Ook kinderen kunnen aan migraine lijden.
   
• Vaak wordt gedacht dat stress migraine veroorzaakt, terwijl het eerder een trigger is.
   
• Chocolade veroorzaakt geen migraine-aanvallen. Wel kan het deel uitmaken van de voorbodefase van een aanval, waarbij je trek hebt in bijvoorbeeld iets zoet. 

Met dank aan professor Koen Paemeleire, kliniekhoofd dienst Neurologie van het UZ Gent.