Vlaming musturbeert meer dan 2 keer per week

Als je altijd nog vanalles moet

Jezelf te veel druk op leggen. Vinden dat je bepaalde dingen moet doen, en het liefst ook helemaal perfect. Dat is musturberen. De term 'musturberen' werd voor het eerst gebruikt door de Amerikaanse psycholoog Albert Ellis. De American Psychological Association definieert het begrip als 'het geloof van een individu dat ze bepaalde perfectionistische doelen moeten bereiken als ze zich succesvol, aanvaard en tevreden willen voelen.' Albert Ellis gebruikte de term om te beschrijven welke hoge druk sommige mensen zichzelf opleggen. Mensen die musturberen, willen bepaalde dingen niet bereiken, ze vinden dat ze die moeten bereiken. Ze leggen zichzelf, en vaak ook de mensen in hun omgeving, irrationeel hoge eisen op. “Moeten heeft een nuttige functie: het zorgt voor regels, normen, waarden,” zegt Lynn Pellens, expert gezondheidspromotie bij Helan Ziekenfonds. “Maar soms- te vaak- kan het moeten dwingend worden. Als je musturbeert, vraag je je niet meer af of je iets wilt, en of het wel haalbaar is voor jou op dit moment; het moet gewoon. Andere opties zijn in je denkproces bij voorbaat uitgesloten.”

Voedingsbodem voor burn-out of oververmoeidheid

Helan Ziekenfonds deed voor het eerst onderzoek* naar het musturbatiegedrag in Vlaanderen. Gemiddeld musturbeert de Vlaming 2 keer per week. Vooral over z'n gezondheid (35%), over wat de buitenwereld van hem of haar denkt (31%), en over z'n woning (26%). Musturbeerders ervaren hun gedrag niet noodzakelijk als negatief. Sommigen associëren 'doen wat moet' met een gevoel van opluchting, trots en efficiëntie. Maar er is ook een keerzijde. 4 op 5 van de ondervraagden in het Grote Musturbatie Onderzoek van Helan Ziekenfonds geven aan dat ze negatieve emoties voelen als ze zich te buiten gaan aan 'moeten', zoals stress (50%), vermoeidheid (45%), onzekerheid (33%) en uitputting (24%). 2 op de 5 onder hen hebben ook vaak last van angst, schuldgevoelens en onrust als ze de dingen die 'moeten' niet zouden doen. Vooral wie vaak musturbeert, heeft last van die extremere negatieve gevoelens. Musturberen kan daarom een voedingsbodem zijn voor burn-out. Wie al eens uitviel op het werk door burn-out of oververmoeidheid, blijkt dan ook een stuk meer te musturberen dan de gemiddelde Vlaming. Vrouwen musturberen ook meer dan mannen. 50 procent van de vrouwen geeft aan last te hebben van musturberen, tegenover 31 procent van de mannen. En hoe jonger, hoe gevoeliger voor musturberen. Bijna de helft van de ondervraagden onder de 34 jaar geeft aan last te hebben om te minderen met moeten, tegenover 41 procent van de 35- tot 54-jarigen, en 35 procent van de 55-plussers. 2 op 3 Vlamingen heeft dan ook al geprobeerd om te stoppen met musturberen.

Van moeten naar willen

In de eerste plaats wil Helan de Vlaming bewust maken van zijn of haar musturbeergedrag, want te veel musturberen kan je mentaal welzijn onder druk zetten. Via de site musturberen.be kan je testen of je zelf te veel musturbeert, wat dit allemaal inhoudt en wat je eraan kan doen. Je kan je ook inschrijven voor een gratis webinar over musturberen met een psycholoog van de Helan Luisterlijn. “Wie last heeft van musturberen, probeert best van perspectief te veranderen om uit die dwingende gedachten te raken. Breng al je ‘moetjes’ in kaart, en probeer te achterhalen of het een echte ‘moeten ’is. Misschien is het meer een kwestie van willen. Of eigenlijk van niet willen. Met een stappenplan helpen we je om er met een ander perspectief naar te kijken, zodat je hopelijk meer los kunt laten,” zegt Lynn Pellens.

*Het Grote Musturbatie Onderzoek van Helan Ziekenfonds i.s.m. iVox bij 1.000 Vlamingen (maart 2022).