Deconventionering van zorgverleners: welke impact heeft dit op je zorg en je budget?

Alles over deconventionering 

Wat is dat, een geconventioneerde zorgverlener?

Een geconventioneerde zorgverlener stemt ermee in zich te houden aan de tarieven die zijn vastgelegd in een overeenkomst tussen de ziekenfondsen en de beroepsorganisaties.

Deze tarieven worden overeenkomstentarieven genoemd. Geconventioneerde zorgverleners mogen ook geen ereloonsupplementen aanrekenen aan hun patiënten. Jij betaalt dan enkel het remgeld.

Over welke zorgverleners en soorten zorg gaat het?

Alle zorgverleners kunnen geconventioneerd zijn:

• huisartsen
• specialisten
• kinesitherapeuten
• tandartsen
• vroedvrouwen
• logopedisten
• thuisverpleegkundigen
• ...

Het kan om alle soorten zorg gaan: raadplegingen en huisbezoeken, paramedische verzorging (kinesitherapie, logopedie, ...), tandheelkundige zorg of technische of chirurgische ingrepen.

Waarom bestaan deze overeenkomsten?

Ze zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat jij als patiënt redelijke prijzen betaalt voor je zorg, terwijl zorgverleners een eerlijke vergoeding krijgen.

Wat gebeurt er als een zorgverlener niet geconventioneerd is?

Een niet-geconventioneerde zorgverlener mag zijn eigen tarieven bepalen. Dat betekent dat je als patiënt mogelijk meer moeten betalen dan het overeenkomstentarief.

Het ziekenfonds betaalt dan terug op basis van het overeenkomstentarief, maar de patiënten moeten zelf de gevraagde supplementen betalen.

Hoe weet je of een zorgverlener geconventioneerd is?

Vraag je zorgverlener wat zijn conventioneringsstatus is en welke supplementen hij eventueel zou kunnen aanrekenen. Je kan de status van een zorgverlener controleren via de zoekmotor van het RIZIV.

Wat zijn de voordelen van het raadplegen van een geconventioneerde zorgverlener?

Je betaalt het overeenkomstentarief. Je eigen opleg is lager want je moet minder betalen na tussenkomst van je ziekenfonds.

Welke bedragen worden er terugbetaald?

De door het ziekenfonds terugbetaalde bedragen hangen af van het type verzorging en je ledenstatuut. Ze worden berekend op basis van het overeenkomstentarief, zelfs al is de zorgverlener gedeconventioneerd.

Kan een zorgverlener gedeeltelijk geconventioneerd zijn?

Gedeeltelijke conventionering is enkel mogelijk voor artsen en tandartsen. Onder dit statuut kunnen ze kiezen om zich enkel in bepaalde situaties of op bepaalde plekken aan de overeenkomstentarieven te houden (bv. wel in een privépraktijk, maar niet in het ziekenhuis). Andere zorgverleners hebben deze mogelijkheid niet.

Waarom is de deconventionering van zorgverleners momenteel een onderwerp in de media? 

Verwerping van het budget voor geneeskundige verzorging 

Elk jaar wordt een budget goedgekeurd om eerlijke toegang tot zorg te waarborgen en tegelijkertijd de kosten te beheersen. De Algemene Raad van het RIZIV stelt elk jaar zo'n budget voor voor het volgende jaar. Eind oktober 2024 werd dat budget, voor de eerste keer sinds 2011, niet goedgekeurd door de federale regering.

De regering heeft nog tot 1 januari 2025 om een akkoord te bereiken en een budget voor het komende jaar goed te keuren. Als er tegen dan geen akkoord wordt bereikt, dan wordt er een specifieke procedure toegepast: er zal een voorlopig budget opgesteld worden.

In dit budget, gebaseerd op de geldende wettelijke maatregelen, worden de indexering en de groeinorm van 2,5% opgenomen, d.w.z. de verhoging van het budget dat door de oude regering is goedgekeurd, maar is geen ruimte voor nieuwe initiatieven of aanvullende maatregelen.

Deze situatie creëert grote onzekerheid in de sector over de evolutie van de geneeskundige verzorging in 2025. Ook zou ze kunnen leiden tot meer deconventioneringen van zorgverleners, waardoor het risico op ereloonsupplementen voor patiënten toeneemt.

Waarom deconventioneren zorgverleners zich?

Zorgverleners deconventioneren zich om verschillende redenen:

• Budget niet goedgekeurd: de impasse over het budget 2025 verhoogt de onzekerheid en de frustratie van de zorgverleners.
• Economische impact: de praktijkkosten (huur, materiaal, energie) stijgen, maar de erelonen blijven onvoldoende.
• Overlast aan werk: het nijpende tekort aan professionals veroorzaakt een overlast voor degenen die blijven, vooral in landelijke gebieden.
• Administratieve last: de administratieve stappen zijn omslachtig en verminderen de tijd die aan patiënten besteed kan worden. 

Hoe zit het met kinesitherapeuten en vroedvrouwen? 

In 2024, voordat de overeenkomst werd opgezegd, garandeerde het raadplegen van een geconventioneerde zorgverlener een hogere terugbetaling. Voor een gedeconventioneerde kinesitherapeut of vroedvrouw wordt de terugbetaling echter verminderd met 25%. Deze regel zal niet meer van toepassing zijn vanaf 1 januari 2025: je ziekenfonds zal 100% van het te betalen ereloon in 2024 terugbetalen, ongeacht het statuut van je zorgverlener. Zodra er een nieuwe overeenkomst is, zal de vermindering van 25% voor gedeconventioneerde zorgverleners echter opnieuw ingevoerd worden.

De kinesitherapeuten en vroedvrouwen hebben gezamenlijk besloten om zich uit hun overeenkomst terug te trekken, wat onze terugbetalingen rechtstreeks beïnvloedt. Zolang er geen andere overeenkomst van toepassing is, is er geen verschil meer tussen geconventioneerde en gedeconventioneerde zorgverleners: de terugbetalingen van jouw ziekenfonds zijn identiek voor iedereen, zonder toepassing van de vermindering van 25%. Deze verandering beoogt de terugbetalingen te uniformiseren. Wij raden je aan de status van je zorgverlener te controleren alvorens je verzorging te plannen.

Wat is de rol van mijn ziekenfonds? Wat doet het om mij te beschermen?

Jouw ziekenfonds verbindt zich ertoe een eerlijke en betaalbare toegang tot geneeskundige verzorging te bieden. Het onderhandelt met zorgverleners om eerlijke en beheerste tarieven te handhaven, en let erop dat je correct terugbetaald wordt. 

In de sectoren van de vroedvrouwen en de kinesitherapeuten, waar de overeenkomsten collectief zijn opgezegd, willen we de dialoog voortzetten met het oog op het sluiten van een nieuwe overeenkomst in 2025.

Het doel van deze aanpak is om redelijke tarieven en toegang tot zorg voor iedereen te garanderen. Daarnaast blijven de Onafhankelijke Ziekenfondsen werken aan een snelle inwerkingtreding van nieuwe overeenkomsten.

Is de situatie tijdelijk of permanent?

De situatie hangt af van de lopende onderhandelingen. Het veto over het budget 2025 heeft grote onzekerheid gecreëerd, maar de ziekenfondsen blijven werken aan duurzame oplossingen.

Welke impact heeft dit op mij, als lid? 

Wat gebeurt er als mijn zorgverlener besluit zich te deconventioneren? 

Wanneer een zorgverlener besluit zich te deconventioneren, zijn de supplementen niet meer gereguleerd en kunnen ze dus stijgen.

Hoewel er geen wettelijk plafond is voor deze supplementen in de ambulante sector (privépraktijken), moet de zorgverlener de regels inzake informatie en transparantie naar zijn patiënten toe respecteren.

Zal ik terugbetaald worden als mijn zorgverlener zich deconventioneert?

Je persoonlijk aandeel kan stijgen, want de terugbetalingen van je ziekenfonds blijven gebaseerd op de overeenkomstentarieven, zelfs al past de zorgverlener supplementen toe. 

Zijn deze verhogingen ook van toepassing als rechthebbende op de verhoogde tegemoetkoming (VT)? 

De rechthebbenden op de verhoogde tegemoetkoming (VT) genieten een specifieke bescherming die hun persoonlijk aandeel beschermt, zelfs als de zorgverlener gedeconventioneerd is.

Sinds 2024 mogen hen geen ereloonsupplementen meer aangerekend worden. Vanaf januari 2025 zal er overigens een geleidelijk verbod op ereloonsupplementen bij artsen en tandartsen in de ambulante sector (privépraktijken) van kracht worden, wat deze bescherming nog versterkt.

Heef dat een impact op de kwaliteit van de verzorging?

Nee, de kwaliteit van de verzorging verandert niet. Alle zorgverleners, geconventioneerd of niet, moeten de professionele normen respecteren. De (de)conventionering heeft enkel betrekking op de tarieven en terugbetalingen. 

Hoe kan ik me voorbereiden?

Informeer je over de status van de zorgverlener. Vergelijk de opties en let op de aangekondigde tarieven. Jouw ziekenfonds kan je ook adviseren om de financiële impact te beperken.

Hoe weet je of een zorgverlener geconventioneerd is?

Je kan de status van een zorgverlener controleren:

• via de zoekmotor van het RIZIV
• door het gewoon te vragen aan je zorgverlener 

Samengevat

De deconventionering van zorgverleners is een rechtstreeks gevolg van een budgettaire crisis en spanningen in de sector. Jouw ziekenfonds blijft zich evenwel inzetten om je rechten te verdedigen en een eerlijke toegang tot zorg te waarborgen. Jouw ziekenfonds. Altijd aan je zijde.