Waarom ons vet niet de vijand is

Wat is vet eigenlijk?

Vet is niet zomaar een homp boter die doorweegt op de weegschaal. Vet is effectief een volwaardig orgaan. Een geheel van weefsels die een belangrijk effect hebben op onze lichamelijke en mentale gezondheid. Omdat vet zich overal kan opstapelen (rond je buik, billen, zenuwbanen, inwendige organen … ) zien we het niet als één geheel. Maar dat is het wel. Vet is een actief orgaan dat hormonen aanmaakt en intensief samenwerkt met je hersenen. Het heeft zelfs invloed op je slaap, emoties, vruchtbaarheid en veroudering. En omdat vetcellen extreem elastisch zijn en continu kunnen worden aangemaakt, is vet het enige orgaan in ons lichaam dat enorm groot kan worden.

Weetje: Een gezonde volwassene heeft ongeveer 10 kilo lichaamsvet, bij zwaarlijvige mensen kan dat oplopen tot 30 of zelfs 50 kilo.

Bestaan er verschillende soorten vet?

Ons lichaam bevat verschillende soorten vet, elk met een eigen functie:             

• Wit vet: De grootste massa vet in ons lichaam, verantwoordelijk voor de opslag van energie.
• Bruin vet: Bruin vet bevat meer bloedvaten dan wit vet. Het werkt als onze interne kachel die calorieën verbrandt om de lichaamstemperatuur op peil te houden. 
• Beige vet: Ontstaat wanneer wit vet zich aan koude temperaturen aanpast. Dit proces wordt ‘verbruinen’ genoemd, en helpt bij calorieverbranding.

Waarom heeft ons lichaam vet nodig?

• Opslag van energie
• Regulatie van hormonen en immuunsysteem
• Communicatie met hersenen, darmen en andere organen
• Op peil houden van lichaamstemperatuur
• Opname van voedingsstoffen
• Prikkelen van honger- en verzadigingsgevoel

Wanneer is vet ongezond?

Volgens prof. dr. Yves Van Nieuwenhove zijn gezonde vetten, zoals die in avocado’s, noten, olijfolie en zaden, essentieel voor ons lichaam. Ze helpen ons langer verzadigd te blijven, zodat we minder snel overeten. Vet is dus niet de vijand, tenzij je er te veel van krijgt.

De echte boosdoeners zijn bewerkte voedingsmiddelen, vol suikers en transvetten. Deze ongezonde voeding zorgt ervoor dat we meer eten dan nodig is. ‘Light’ of ‘vetvrije’ producten zijn vaak nog slechter, omdat ze vol chemicaliën en toegevoegde suikers zitten, wat ons juist aanzet om meer te eten.

Vandaag de dag dragen wereldwijd 1 miljard mensen te veel vet met zich mee. Dit vergroot de kans op ziektes zoals diabetes, hart- en vaatziekten en obesitas, dat sinds 2013 als ziekte wordt erkend. Obesitas is wereldwijd de vijfde belangrijkste doodsoorzaak, goed voor 2,8 miljoen sterfgevallen per jaar, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie.

Is afvallen een kwestie van discipline?

Volgens prof. dr. Yves Van Nieuwenhove gaat het verliezen van gewicht om een energietekort: je moet meer verbruiken dan je eet. Crashdiëten zijn echter niet goed voor je lichaam, omdat strikte discipline moeilijk vol te houden is. Suiker, vet en zout zijn verslavend, en de marketing van de voedingsindustrie maakt het nog lastiger om weerstand te bieden. Hoe beter je begrijpt hoe eetdrang werkt, hoe makkelijker het is om gezondere keuzes te maken. Breng balans in je leven met deze 5 eenvoudige tips:

1. Kies voor onbewerkte voeding: Gezonde vetten, magere eiwitten, verse groenten en volle granen zijn voedzaam en geven een verzadigd gevoel zonder je te bombarderen met calorieën. Deze kleine aanpassingen dragen al bij aan een gezonde leefstijl. 
    
2. Beweeg elke dag: Elke dag bewegen is enorm belangrijk. Wandel met de hond, fiets naar het werk of neem wat vaker de trap. Elke stap telt! Beoefen daarnaast een paar keer per week een sport die je leuk vindt, bij voorkeur een combinatie van cardio- en krachttraining. Bij Helan krijg je er zelfs een financieel duwtje in de rug voor.
    
3. Vermijd gesuikerde dranken en alcohol: Frisdrank, energiedrankjes en vruchtensappen blijven aan je lijf plakken. En alcohol bevat bijna dubbel zoveel calorieën als suiker. Je lichaam heeft maar één vloeistof nodig: water.
    
4. Eet aandachtig: Als je langzaam eet en van elke hap geniet, voel je wanneer je genoeg hebt. Zo is de kans kleiner dat je je overeet.
    
5. Slaap 7 tot 9 uur per nacht: Als je slaap verstoord is, beïnvloeden de hormonen die je honger- en verzadigingsgevoel regelen ook je eetgedrag. Genoeg slaap is essentieel. En jij? Slaap jij wel genoeg?