BMI en gezondheid: wat moet je geloven?

De BMI berekenen

Je BMI geeft een beeld van je vetmassa, op basis van je lichaamsgewicht en lengte. Je berekent je BMI met een eenvoudige formule: deel je gewicht in kilo’s door je lengte in meters in het kwadraat. 
 

Een voorbeeld:

Een persoon weegt 70 kg en meet 1,75 m.
De BMI van deze persoon bereken je zo:
70 : (1,75 x 1,75) = 22,86
Deze persoon heeft dus een normaal gewicht.

Op deze pagina vind je een handige BMI-calculator.

Hou rekening met leeftijd

• De BMI is bruikbaar voor mensen tussen 19 en 59 jaar (behalve bij zwangerschap en borstvoeding).
• Voor kinderen en jongeren worden er  groeicurven gebruikt en bestaan er aangepaste BMI-tabellen.
• Voor mensen boven de 65 jaar is de BMI geen goed beoordelingsinstrument, want hun lichaamssamenstelling verandert, en de spiermassa daalt. Hiernaast neemt de lengte af met zo’n 1 à 2 cm per decennium waardoor de BMI toeneemt.

Gezondheid en BMI: wat je moet weten

Ken je de mythe ‘Je moet vermageren bij een te hoge BMI’? De BMI is een goede maatstaf om te weten of je te veel weegt of juist niet. Het gewicht staat dan in relatie met je lengte. Er zijn echter ook nadelen verbonden aan een BMI: het houdt geen rekening met je fitheid, botstructuur en waar je gewicht vandaan komt.

Heb je extra gewicht door een grotere spiermassa of heb je juist te veel van het leven geprofiteerd? Wie erg gespierd is, kan volgens de BMI te veel wegen en toch weinig vet hebben. Spieren hebben een hogere dichtheid waardoor ze minder omvangrijk zijn dan vetmassa. Je kan dus een hoger spieraandeel hebben zonder dat dit altijd visueel zichtbaar is.

Volgens verschillende onderzoeken is lichamelijke conditie belangrijker voor je gezondheid dan je BMI. De grootste oorzaak van obesitas is een ongezonde levensstijl. Iemand die vaak gaat sporten en gezond eet, kan hetzelfde gewicht hebben als iemand die niet sport en ongezond eet. De gezondheid is op deze manier moeilijk te meten. 

EOSS als vervanger van BMI

Steeds vaker wordt er gepleit voor het gebruik van een andere graadmeter om onze gezondheid te meten: de Edmonton Obesity Staging Scale, ofwel EOSS. Deze graadmeter kijkt naar je gewicht maar ook of je daar psychisch blij mee bent en of je nog eenvoudig kan bewegen. Ben je tijdens het wandelen kortademig, dan ben je er ernstiger aan toe dan iemand met overgewicht die geregeld gaat sporten.

Daarnaast houdt het EOSS rekening met persoonlijke aandoeningen die verschillende symptomen hebben: hoge bloeddruk, hoge bloedsuikerspiegel, hoge cholesterol of veel buikvet rondom je organen. Heb je een van deze symptomen, dan zegt dat meer over je gezondheid dan je BMI.

Meet je buikomtrek

Een manier om te bepalen of je een gezond gewicht hebt, is het meten van je buikomtrek. Onderzoek heeft aangetoond dat het risico op een hartinfarct met 2% stijgt per extra centimeter aan je buik. Een te grote buikomtrek belast vooral de lever. De goede cholesterol kan afnemen en het bloedsuikergehalte kan verhogen, wat je gezondheid in gevaar brengt. 

Meet je buikomtrek rond je middel, tussen het onderste deel van de ribben en het bovenste deel van het bekken. De huid mag niet worden samengedrukt en het lint moet evenwijdig zijn met de grond. In de tabel hieronder zie je of je meer risico loopt op ziektes:

Conclusie: eet gezond en beweeg genoeg

Fixeer je dus niet te veel op je BMI of het getal op de weegschaal. Besteed in de eerste plaats aandacht aan evenwichtige voeding,  beweeg genoeg en zit niet te lang stil. Onthoud: gewicht is niet alles.