Tips voor een goede relatie tussen pubers én ouders

Een cruciaal moment in de ontwikkeling van je kind

Elke ouder denkt na over de balans tussen vrijheid en verantwoordelijkheid. Wanneer een kind in de puberteit zit, zie je ook vaak dat de ouders hierover andere ideeën hebben en dat ook dit de spanning verhoogt binnen een gezin.

Puberteit en jongvolwassenheid zijn net die momenten waarop kinderen keuzes in vraag stellen en nadenken over wat ze willen en wie zij zijn. Ouders voelen dan ook dat het niet meer zo evident is om hun kinderen te overtuigen of te dwingen. Het kind wil zelf stukken van zijn/haar leven in handen nemen.

Luister naar je kind. Door hen het gevoel te geven dat ze deel mogen uitmaken van het gesprek en bepaalde keuzes, lukt het vaak beter om hen iets mee te geven over wat waardevol is in het leven. Soms is het ook belangrijk dat je kind eens een fout maakt. Zo leren ze zelf goed voelen wat ze willen en niet. 

Als ouder voel je goed aan dat kinderen op die leeftijd kwetsbaar en impulsief kunnen zijn, dat ze niet noodzakelijk denken op lange termijn. Door hen hier zelf over te laten nadenken en uit te nodigen tot een gesprek, kunnen ze hun kind hier bij laten stil staan. Laat hen ook zelf nadenken over de betekenis van studies. Maak ruimte voor een open discussie met interesse voor de standpunten van je kind.

Een periode van onenigheid

De puberteit gaat vaak samen met ups en downs. Goeie periodes, maar ook mindere periodes. Een goed voorbeeld van een uitdagende periode is de examenperiode of de verwachtingen die er zijn rond de schoolprestaties.

De meest voorkomende ruzies ontstaan vaak omdat de ouder vindt dat zoon of dochter nog niet voldoende gestudeerd heeft, geen goede studiemethode toepast of niet op tijd gaat slapen of opstaat. Kinderen vinden dan weer vaak dat hun ouders zich te vaak bemoeien en ze te weinig tijd krijgen voor ontspannende activiteiten, zoals afspreken met vrienden of tv-kijken, gamen, enzovoort.

Deze wrijvingen zorgen ervoor dat je kind zich vaak niet begrepen voelt of heeft het gevoel dat hij of zij perfect moet zijn en steeds te moeten presteren. De ouders kunnen dan weer het gevoel hebben dat hun kind het belang van studeren niet begrijpt.

Hierdoor ontstaan spanningsvelden omdat er weinig ruimte is voor rustige communicatie. Zo kan je zoon of dochter faalangst krijgen, rebelleren of vluchten van de situatie om los te komen van de spanningen die hij of zij thuis ervaart. Thuis moet namelijk voelen als een plek waar je letterlijk en figuurlijk thuis kan komen.

Enkele concrete tips rond schoolprestaties en studeren

• Wees beschikbaar
  Steun je kind door bijvoorbeeld ’s avonds samen met hen te eten. Zorg voor een rustige studieplaats met niet teveel afleiding en breng een lekker vieruurtje. Stel samen de planning op, inclusief voldoende ontspanningsmomenten. Steunen kan ook door interesse te tonen. Dit kan door te vragen hoe het studeren lukt of hoe het examen is geweest. Een dikke knuffel of een lief gebaar kunnen je kind een duwtje in de rug geven.
   
• Benadruk dat je best doen het belangrijkste is
  Maak duidelijk dat het niet zo erg vindt als het resultaat wat minder is, als je zoon of dochter maar z’n best doet. Beloon met andere woorden de inzet, niet het resultaat. Maak die inzet ook concreet.
   
• Bespreek mogelijke oplossingen bij een minder resultaat
  Denk samen na over wat ze al dan niet kunnen doen om hun slaagkansen te maximaliseren. Als je kind bang is om een slecht examen af te leggen, overloop dan eens met hem of haar wat er kan gebeuren als dat examen inderdaad slecht zou aflopen. Het kan je kind geruststellen om te merken dat er voor alles een oplossing bestaat. Probeer ook zelf rustig te blijven, een kind kan onzeker worden als je als ouder te bezorgd bent over een slechte afloop. Lees ook hoe jij je kind kan ondersteunen  tijdens de examens.
   
• Laat voldoende ontspanning en sociaal contact toe
  Besef dat er ook ruimte moet zijn om zich te ontspannen door af te spreken met vrienden. Het is wetenschappelijk bewezen dat een evenwicht tussen spanning en ontspanning beter werkt op lange termijn. Een examenperiode is bovendien ook erg eenzaam, gezien je kind uren boven de boeken zit. Af en toe wat sociale media is dan ook een zoektocht naar sociaal contact. Bespreek hoe je kind hier gezond en evenwichtig mee kan omgaan.
   
• Maak je niet kwaad
  Lukt het studeren even niet of heeft je kind een slecht gevoel bij de laatste toets? Een goede tip: maak je niet kwaad. Je kan een goede hulp betekenen voor je kind wanneer jouw vertrouwen overeind blijft. Ga samen met je kind op zoek naar wat er misschien kan helpen om dat gevoel los te laten. Wat kan hem of haar motiveren? Kunnen jullie samen tot goede tips of trucjes komen?

Krijg gratis advies van een specialist

Weet je toch niet helemaal hoe je de situatie met je puberende tiener het best aanpakt? Doe dan beroep op de Helan Luisterlijn, een team van erkende psychologen die gratis tot je beschikking staan. Samen met jou denken ze na voor een oplossing aangepast aan jouw situatie.