Hoe stimuleer je je kind tot een gezonde zelfwaardering?

Iedere ouder droomt van een tevreden kind met een gezond zelfbeeld. Maar dat is lang niet zo vanzelfsprekend. Een gezonde zelfwaardering is onder meer een correcte inschatting van de eigen vaardigheden. Je kind hoeft niet in alles uit te blinken.

Het is wel belangrijk dat zaken waar het kind goed en minder goed in is, naast elkaar kunnen staan. Zo krijgt het kind zelfvertrouwen en het gevoel dat het wel wat obstakels kan overwinnen.

Onderzoekers stelden vast dat hoe iemand zichzelf evalueert, steunt op twee facetten: een globale zelfwaardering en een domeinspecifieke zelfwaardering.

• De globale zelfwaardering is de evaluatie die een kind over zichzelf maakt.
• De domeinspecifieke zelfwaardering is de beoordeling die een kind over zichzelf maakt in een specifiek domein: schoolse vaardigheden, sport, uiterlijk, sociale relaties, ...

Positief of negatief?

De evaluatie die een kind over zichzelf maakt, kan positief of negatief zijn. Is dat laatste het geval? Dan is het voor ouders belangrijk om de signalen tijdig te herkennen. Kinderen kunnen op verschillende manieren tonen dat ze zichzelf negatief inschatten:

• De hulpvragers vragen veel bevestiging en geruststelling: “Doe ik het goed zo?”, “Jij moet me helpen…”, ...
• De vermijders gaan uitdagingen uit de weg of stellen (te) lage doelen voor zichzelf: “Ik durf dat niet. Jij moet dat doen…”, ...
• De opgevers trekken zich terug bij fouten of gaan sociale relaties uit de weg: “Bij mij lukt dat nooit”, “Ik kan dat niet…”, ...
• De verzetters vertonen storend of uitdagend gedrag. Ze gaan hun negatieve gevoelens wegduwen door aandacht te vragen: anderen lastig vallen, opvallen, ...

Advies voor ouders

Hier vind je enkele tips om steun te geven aan je kind:

• Geef goede feedback
• Hoe ga je om met een kind dat perfectionist is?
• Maak faalangst bespreekbaar

Zelfwaardering over de jaren heen

Met een goede zelfwaardering word je niet geboren. Kleuters kunnen nog geen correcte zelfevaluatie maken. Zij hebben de neiging om zichzelf wat te overschatten. Dit is volkomen normaal: hierdoor gaan kleuters nieuwe ontdekkingen niet uit de weg en leren ze een heleboel nieuwe vaardigheden. 

Na verloop van tijd worden de evaluaties die kinderen over zichzelf maken realistischer en zijn ze bovendien meer gelinkt aan de appreciatie van mensen uit hun omgeving. De invloed van ouders en vrienden is daarbij erg belangrijk: vanaf 8 jaar beginnen kinderen hun zelfevaluatie te baseren op de vergelijking met anderen. 

In het begin van de puberteit daalt de zelfwaarde bij veel jongeren. Ook dat hoort bij de normale ontwikkeling. Later in de puberteit stijgt de zelfwaardering weer en deze lijkt zich te stabiliseren rond de volwassenheid.

Alles wat je moet weten over kinderdepressies

Gaat je kind door een moeilijke periode of heeft het last van een depressie? In ons e-book geven we wat meer informatie over kinderdepressies en hoe je ze kan herkennen.