Eczeem, vooral een kwestie van aanleg

Wat is eczeem?

"Eczeem is een reactie van je immuunsysteem. Bij patiënten met eczeem is de barrièrefunctie van de huid verstoord. Het beschermende laagje eiwitten werkt dan minder goed. Daardoor is de huid poreuzer, waardoor ontstekingen, erupties van de huid en jeuk ontstaan. Eczeem kan zich op verschillende manieren uiten. Bij baby's treedt het vaak in het gezicht op of verspreid over het lichaam. Bij volwassenen komt eczeem vaker lokaal voor, bijvoorbeeld in de knieplooien of op handen en voeten. Sommigen krijgen een acute vorm met blaasjes en vocht. Anderen hebben een meer chronische, droge vorm." 

Waarom hebben kinderen vaker eczeem dan volwassenen?

“Ongeveer één op de vijf baby's en jonge kinderen heeft last van eczeem. Bij volwassenen heeft nog ongeveer één op tien er last van. Je immuunsysteem ontwikkelt zich in de loop van je leven, waardoor je aanleg tot eczeem kan worden onderdrukt. Dat gebeurt meestal na de kleuterjaren. Ongeveer de helft van de kleine kinderen groeit er overheen. Al zien we in de puberteit vaak nog een eczeempiek." 

Bestaat er een link tussen eczeem en astma?

“Die aandoeningen zijn inderdaad familie van elkaar, ze behoren tot het atopische - een erfelijke aanleg voor allergie - spectrum. Als de oorzaak van de eczeem een allergie is, kan de uitingsvorm veranderen. Een baby met een voedingsallergie die eczeem heeft, kan dan als volwassene een tintelend gevoel in de mond, gezwollen lippen of ademhalingsmoeilijkheden ervaren. Ook wie als baby of kind eczeem had, krijgt later vaker hooikoorts of astma. Pas na de puberteit wordt duidelijker welke klachten blijvend zullen zijn. Al kunnen ook die in de loop van je leven nog veranderen." 

Wat veroorzaakt eczeem?

"De belangrijkste factor is genetisch, aanleg tot eczeem zit in de familie. Een baby of kind loopt meer kans op eczeem als een van de ouders er ook last van heeft of had. Daardoor is eczeem moeilijk helemaal te voorkomen. Al zijn er wel bepaalde triggers die eczeempieken kunnen veroorzaken, maar die zijn complex en verschillen sterk van persoon tot persoon. Neem nu een allergie aan koemelkeiwit: die speelt een rol bij ongeveer één op de twintig kinderen met eczeem, maar in de praktijk zien we nauwelijks ritme of regelmaat. Sommige patiënten krijgen meer last in de zomer, als ze veel zweten. Bij anderen is koud weer dan weer een trigger. Ook stress is een uitlokkende factor voor de één, maar niet voor de ander. Welke triggers eczeem uitlokken, is vaak een puzzel. En een samenspel van factoren." 

Verzorgingstips

• Stop je kind niet te vaak in bad. Water en zeep verwijderen het beschermende vetlaagje op de huid.

• Smeer regelmatig met een vette, vochtinbrengende crème, ook wanneer je kind geen eczeem vertoont.

• Gebruik zoveel mogelijk hypoallergene producten. Denk niet alleen aan zeep, shampoo en verzorgingsproducten, maar ook aan wasmiddel.

Bij ernstig eczeem: begin al te behandelen bij de eerste symptomen, in eerste instantie met een cortisonecrème op doktersvoorschrift. Hou de behandeling aan tot het eczeem volledig verdwenen is.
 

Juist smeren met een app

Dermatologen van het UZ Gent ontwikkelden de app ‘Cream Calculator’. Die berekent precies hoeveel je van een voorgeschreven zalf moet smeren.